Kompetansemål
- formidle kunnskap om aktuelle samfunnsforhold, historie, geografi og religion i språkområda
- bruke Internett og andre medium kritisk og bevisst som ledd i eiga språklæring
- forstå innhaldet i lengre skriftlege autentiske tekstar i ulike sjangrar • skrive samanhengande og godt strukturerte tekstar i ulike sjangrar • delta i spontane samtalar
- bruke språket med god uttale og variert intonasjon
- bruke formålstenlege lese- og skrivestrategiar
- forstå grafiske framstillingar i kvardagslege samanhengar
- vurdere eiga språklæring og formålstenlege lese- og skrivestrategiar • formulere eigne læringsbehov og vurdere arbeidsprosess og produkt
Læringsmål
- kjenne til t.d. politiske institusjonar, næringsliv, handverk, turistnæring og lokal historie i ein region
- beskrive landskap
- opprette og bruke blogg
- vise kjeldekritikk i søking etter informasjon på private og offentlege heimesider, i katalogar og tabellar
- vise nettikette i omgangen med autentiske namn, bedrifter og data • kunne oppgi kjelder
- arbeide med kjeldetekstar og skrive tekstar
- bruke utvalde språkstrukturar
- delta i spontane samtalar om kvardagslege emne i rollespel • notere kva språkstrukturar
Ressursar
Internettsider
- Wordpress eller Blogger (bloggtenester)
- Eit døme på ein "Gemeindeblogg" tysk nivå II
Tyskland
- Telefonkatalog med kart (www.dastelefonbuch.de)
- Kart med panoramabilete (www.deutschland-panorama.de)
- Dei vanlegaste tyske etternamna, fornamna og gatenamna i Tyskland
- Statistisches Bundesamt Deutschland
Sveits
- Telefonkatalog med kart
- Dei vanlegaste tyske etternamna, fornamna og gatenamna i det tyskspråklege Sveits
- Statistik Schweiz
Austerrike
Førbuingar
Læraren
- Opprettar ei liste med nødvendige lenkjer (sjå ovanfor).
- Opprettar ein blogg som elevane registrerer seg i, t.d. i Wordpress eller Blogspot. Følg instruksjonen på nettsida.
- Opprettar ei liste over fiktive kvinner og menn over 18 år, like mange personar som det er elevar i klassen. Oppgi alder, sivilstatus, yrke, barn osv. (vedlegg 1). Yrka bør vere representative for staden der klassen slår seg ned. Bruk t.d. "Rückwärtsuche" i telefonkatalogen.
- Dikterer introduksjonsforteljinga: "No skal vi ut på ei reise for å finne oss ein eigna stad der vi kan slå oss ned. Spenn fast setebelta, puss brillene, følg med på vegen."
Plan for opplegget
Læraren tek elevane med på "køyretur" gjennom eit tyskspråkleg område. Køyreturen skjer på kartet. Det er elevane som bestemmer kvar dei vil slå seg ned, men det må vere ein liten stad der dei skal byggje seg ei gate, eit tun, eit bustadfelt eller flytte inn i ei eksisterande gate. Elevane beskriv landskapet og småbyen (bygda) i ein blogg. Avhengig av kva som finst på staden, kan dei beskrive attraksjonar, næringsliv, handverkstradisjonar, festivalar, lokalhistorie, offentleg forvaltning og infrastruktur. Offentlege og private heimesider er kjelder. Nokre lenkjer kan elevane få av læraren, men det kan òg vere ein del av oppgåva å finne fleire kjelder sjølve. Oppgåvene kan fordelast blant elevane slik at bloggen får ei viss breidd. Elevane skriv tekstane i Word og publiserer dei så i bloggen. Elevane får tildelt eller skaper seg ein identitet (vedlegg 1), og vel for- og etternamn. Dei får tildelt eller vel ein bustad i bygda. Ut frå dei opplysningane dei har fått, diktar dei seg ein identitet. Dei presenterer seg sjølve, familien og bustaden i bloggen (vedlegg 2). Dei skal òg presentere seg munnleg for klassekameratane, t.d. i eit rollespel. Forslag til rollespel på ulike nivå finn du i vedlegg 3, vedlegg 4, vedlegg 5.
Kvar elev produserer eigne tekstar og illustrerer dei med bilete. I og med at tekstane skal publiserast på nettet, er elevane gjerne ekstra motiverte til å skrive korrekt. Elevane korrigerer først sin eigen tekst, deretter korrigerer dei kvarandre. Til dette arbeidet kan ei korrekturliste vere nyttig. Korrekturlista kan redigerast etter nivå. Læraren kan til slutt markere dei siste feila, som eleven så kan rette. Eleven får dermed ei oversikt over dei språklege strukturane han eller ho enno ikkje beherskar, og kan definere læringsbehova sine ut frå det.
Das Gemeindeblog kan gjennomførast på fleire nivå i framandspråk. Opplegget passar derfor godt for differensiering, både på eitt nivå og på tvers av nivåa, til dømes på skular der elevar frå ulike nivå er organiserte i éi gruppe. Tilpassinga skjer særleg i valet av nettsider. Elevar på nivå I må nødvendigvis få enklare materiale å lese enn elevar på nivå III. Oppgåvene vil òg vere forskjellige. Nybyrjarar kan beskrive personar og bustad, mens vidarekomne kan få meir krevjande oppgåver, som skissert ovanfor.
Bruken av Internett som kjelde inviterer til kjeldekritikk. Nokre nettressursar, som lista over dei 50 vanlegaste tyske for- og etternamna, speglar til dømes ikkje befolkningssamansetjinga i det fleirkulturelle Tyskland.
Evaluering og vurdering
Arbeidet kan vurderast på fleire måtar, gjerne i kombinasjon. Vurderingskriteria kan utarbeidast i samarbeid med elevane
Evaluering
Elevane evaluerer arbeidet skriftleg (vedlegg 6).
Eigenvurdering
Elevane kan bruke vurderingsskjemaet (vedlegg 7) til å vurdere sitt eige arbeid.
Uformell vurdering
Læraren gir skriftleg eller munnleg respons på arbeidet.
Formell vurdering
Læraren bruker "uthevingsfarge for tekst" for å markere måloppnåinga i vurderingsskjemaet.
Oppfølging
Den digitale landsbyen kan leve lenge. Etter at han er oppretta, kan klassen komme tilbake til rollene og stadene og utvide bloggen. Dei kan skrive nye sider med fleire opplysningar om staden, dei kan skrive "dagbøker" for rolla si, dei kan utføre rollespel med rollekort, til dømes prøve å løyse ein nabokrangel eller ein familiekonflikt, gå på restaurant på staden, ta dei andre landsbybuarane med på ei omvising i det lokale museet, planleggje og gjennomføre ein gatefest eller juletrefest, delta i ein dugnad for lokalsamfunnet, engasjere seg i lokale politiske saker eller i miljøarbeid eller opprette kontakt med vennskapsbyen som staden har i eit anna land i Europa.
Kommentarar
Døme på elevvurdering av arbeidet med bloggen Helgoland:
Kva har fungert godt, og kva kan utviklast vidare?
- Eg synest det fungerte bra at vi fekk vere med på å bestemme kvar vi skulle bu, kven vi skulle vere, osv. Når vi fekk så stor påverknad på prosjektet, blei sjansen større for at det skulle bli gøy å skrive. For å utvikle prosjektet vidare kunne vi kanskje hatt endå fleire rollespel/samtalar der vi fekk setje oss ordentleg inn i rolla vår.
Kva har du lært?
Eg har lært masse om Helgoland. Før visste eg knapt kvar øya låg, men no kan eg mykje både om geografi, kulturtilbod, turistattraksjonar og anna. I tillegg har eg lært korleis eg lastar opp innlegg på ein blogg.
Har det vore motiverande? Har du arbeidd med større glød enn elles?
- Eg synest det har vore veldig lærerikt og gøy å arbeide med dette prosjektet. Eg liker best å skrive tekstar når eg sjølv får velje tema, og det at vi hadde så mykje valfridom, gjorde prosjektet betre. Når vi i tillegg hadde ein blogg vi skulle laste tekstane opp i, blei motivasjonen for å skrive endå større.
Har arbeidsperioden vore passe lang?
- Eg synest arbeidsperioden har vore akkurat passe lang. Det er bra at vi fekk fleire veker til prosjektet, for då hadde vi nok tid til å setje oss inn i stoffet.
Korleis kunne du tenkje deg å jobbe vidare med prosjektet, eventuelt på eit seinare tidspunkt?
- Vi kunne ha sett oss endå betre inn i den fiktive rolla og kanskje hatt fleire rollespel. Vi kunne òg ha skrive fleire tekstar om Helgoland, til dømes om natur, kultur, høgtider og turistattraksjonar.
Vil du tilrå læraren å gjenta slike prosjekt med andre elevar?
- Ja, eg vil tilrå å gjenta prosjektet med andre elevar.
Idé og utarbeidelse
Béatrice Blom, Elvebakken vgs. (Oslo). Das Gemeindeblog er inspirert av Simulation Globale og er utvikla i samarbeid med kollega Astrid Schackert Vestre.